Zrenjanin- Povodom predstojećih uskršnjih praznika, u Malom salonu Narodnog muzeja Zrenjanin u sredu, 12. aprila 2017. godine, sa početkom u 18 časova, biće svečano otvorena izložba hrišćanskih sakralnih predmeta iz Arheološkog odeljenja i Zbirke primenjene umetnosti zrenjaninskog muzeja pod nazivom „Na raskršću“. Autorski tandem čine arheolog Aleksandar Šalamon i istoričar umetnosti Dejan Vorgić.
Projekat „Na raskršću“ nastao je kao plod saradnje između Arheološkog odeljenja i Zbirke primenjene umetnosti Narodnog muzeja u Zrenjaninu. Sve prikupljene muzealije potiču sa prostora Zrenjanina i Banata, što ne znači samo da su tu napravljene, već i da su tu bile u upotrebi. Ciljevi projekta, koji su zacrtani još sredinom 2016. godine, bili su da se široj i stručnoj javnosti predstavi, u vidu izložbe, više desetina predmeta iz domena verske kulture u rasponu od IX do XX veka. Da bi se projekat u potpunosti uspešno izveo, bilo je neophodno sistematizovati zatečeni materijal u zbirkama, radom na terenu omogućiti nove akvizicije, ali i konzervatorsko-restauratorskim postupkom pripremiti predmete za izlaganje. Arheološko odeljenje predstaviće hrišćanske sakralne predmete iz srednjeg veka, a odabir predmeta pao je na krstove, korpuse i prstenje sa motivom krsta. Zbirka primenjene umetnosti predstaviće se raznolikim materijalom iz perioda novog veka i najnovijeg doba u vidu krstova, statueta, kandila, ikona, religioznih predstava i dr. Realizacijom projekta „Na raskršću“ osvetljen je jedan segment hrišćanske kulture, tradicije i umetnosti koja se neguje na prostoru Banata više od hiljadu godina.
Gotovo dve trećine, od ukupno 39 predmeta koje će publika imati priliku da pogleda na izložbi “Na raskršću” do danas nikada nisu bili izlagani, a samo pet njih je publikovano u stručnim publikacijama. Po značaju među eksponatima ističu se bronzani krst relikvijar iz Arheološkog odeljenja i prestoni krst iz stare botoške crkve tzv. Namastira, koji je deo Zbirke primenjene umetnosti.
Bronzani krst relikvijar iz perioda IX–XI vek predstavlja jedan od najvažnijih indikatora tradicije hodočašća koja je praktikovana u srednjem veku. U njemu su se čuvale relikvije, koje su iz crkvenih i proizvodnih centara sa istoka Vizantije i Svete zemlje, putem hodočašća i poklona dolazile na teritoriju Balkana. Kao izuzetno dragoceni predmeti, relikvijari su bili deo diplomatskih razmena.
Prestoni duborezni krst iz XVIII veka, koji se čuva u originalnoj kutiji, okovan je pozlaćenom srebrnom filigranskom žicom i granulacijama sa aplikacijama od poludragog crvenog kamenja i sedefa. Krst je obrađen u duhu postvizantijske tradicije sa elementima nadolazećeg baroka. Ovaj krst će nakon 42 godine čuvanja u muzejskom sefu biti predstavljen široj i stručnoj javnosti.
Publika će izložbu moći da pogleda u Malom salonu Narodnog muzeja Zrenjanin do 17. maja 2017. godine.
