Liturgijom u Hramu Presvete Bogorodice u Zrenjaninu danas je počelo obeležavanje 102 godine od osnivanja prvog Srpskog narodnog odbora u Velikom Bečekreku, prvog na teritoriji Vojvodine i tadašnje Austrougarske monarhije.
Poslednjeg dana oktobra 1918. godine, na Svetog Luku, osnovan je u tadašnjem Velikom Bečkereku Srpski narodni odbor, sa zadatkom da pripremi dolazak oslobodilačke srpske vojske i preuzme vlast u gradu nakon Prvog svetskog rata. Sastavljen od naših najumnijih sugrađana tog vremena, Srpski narodni odbor bio je prvo takvo telo osnovano na teritoriji Vojvodine, tada još na teritoriji Austrougarske monarhije, a imalo je izuzetnu istorijsku ulogu, ne samo u poslednjim danima Velikog rata, već i u onim događajima koji su potom usledili, sve do prisajedinjenja Vojvodine Kraljevini Srbiji i stvaranja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, odnosno Kraljevine Jugoslavije.
U porti Uspenskog hrama u prisustvu potomaka dr Slavka Županskog, sveštenstva, predstavnika Grada Zrenjanina, Srednjobanatskog okruga, političkih stranaka, Udruženja građana odata je počast slavnim sugrađanima.
U znak sećanja na taj događaj i njegove protagoniste vence na spomen-ploču na zgradi Pravoslavne crkvene opštine, u kojoj je Srpski narodni odbor i osnovan, položili su predstavnici Srdnjobanatskog okruga, Grada Zrenjanina, predstavnici Srpskog narodnog odbora “Svetozar Miletić”, “Matice srpske”, Društvo rusko-srpskog prijateljstva i Petrovgrada, predstavnici organizacija Svetosavlje, kao i delegacija Srpske napredne stranke.
O značaju ovog događaja i protogonistima govorio je gradonačelnik Zrenjanina Simo Salapura.
I ove godine, uprkos pandemiji, smo se okupili ovde na mestu gde su naši preci stvarali istoriju. Događaji s kraja oktobra 1918. godine uticali su na opredeljenje našeg naroda severno od Dunava i njegovu rešenost da nakon Prvog svetskog rata, prvo pristupi matici Srbiji pa tek onda da se postigne dogovor o zajedničkoj državi južnih slovena. Mudro su tada razmišljali članovi prvog Srpskog odbora u Velikom Bečkereku. Mudro su razmišljali, ali i znali i umeli da sve što je dogovoreno i ostvare. Kada je već bilo jasno da se bliži kraj rata i da nastupaju epohalne društveno političke promene prvi na teritoriji tadašnje Ugarske odbor je osnovan sa zadatkom da okupi sve narodne snage u cilju ostvarenja vekovnih težnji srpskog naroda unutar monarhije. Odbor je imao plemenitu misliju i odgovorne zadatke da mobiliše sve raspoložive snage za preuzimanje vlasti nakon dolaska srpske oslobodilačke vojske. Desilo se to već 17. novembra kada su pripadnici „Gvozdenog“ puka knjaz Mihajlo predvođeni pukovnikom Dragutinom Ristićem doneli našem gradu dugo željenu i očekivanu slobodu. Ništa manje nije značajan podatak da je smena vlasti u tim trenucima obavljena mirno bez žrtava i većih sukoba, kao i da su pripadnicima svih manjinskih naroda koji nisu učestvovali u oružanim sukobima garantovana sva prava i omogućena zaštita srpske vojske“, rekao je Simo Salapura.
Ispred porodične kuće dr Slavka Županskog u Svetosavskoj ulici na spomen-ploču vanac je položila delegacija Grada Zrenjanina.
Delegacija grada u kući dr Slavka Županskog u Svetosavskoj ulici.
