Grad Zrenjanin obeležava danas jubilej i važnu godišnjicu – 80. godina od oslobođenja grada u Drugom svetskom ratu. Tim povodom, položeno je cveće na spomen-obeležja posvećena tom istorijskom periodu, odata je počast oslobodiocima grada i žrtvama fašističke okupacije i upriličena je svečana akademija, u Baroknoj sali Gradske kuće.
Nakon višednevnih teških borbi, združene jedinice Drugog ukrajinskog fronta Crvene armije i banatskih partizanskih odreda u sastavu Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije, ušle su 2. oktobra u tadašnji Petrovgrad. Istog dana oslobođen je i Vršac, 6. oktobra sloboda je stigla u Kikindu i Pančevo. Oslobođenje Zrenjanina plaćeno je visokom cenom. U neposrednim oružanim sukobima u gradu i okolini stradalo je i 220 boraca Crvene armije, kojima je i danas odata posebna počast i priznanje za ono najvrednije što su, daleko od svog zavičaja, ostavili našem narodu i našoj zemlji – svoje živote.
Zamenik gradonačelnika Zrenjanina Saša Santovac, u svoje i u ime gradonačelnika Sima Salapure, načelnik Srednjobanatskog upravnog okruga Predrag Rađenović i predsednik Skupštine grada Čedomir Janjić, priredili su, povodom Dana oslobođenja, prijem za sekretara ambasade Ruske Federacije u Srbiji Dmitrija Litvinova, s porodicom, predstavnike Komande garnizona Vojske Srbije u Zrenjaninu i predstavnike SUBNOR – Saveza udruženja boraca Narodnooslobodilačkog rata iz Zrenjanina i Kikinde.
U ime Grada Zrenjanina, venac na spomen-kosturnicu boraca Crvene armije, poginulih u borbama za oslobođenje grada i okoline, kao i na spomenik narodnom heroju Sonji Marinković i streljanim rodoljubima u spomen-parku na Bagljašu, položili su zamenik zamenik predsednika Skupštine grada Zrenjanina Oliver Mitrović i pomoćnici gradonačelnika Snežana Vučurević, Marija Damjanović i Nenad Domjeskov. Uz sekretara ambasade Ruske Federacije, u ceremoniji su uzele učešće i delegacije Komande garnizona VS u Zrenjaninu, gradskih odbora SUBNOR Zrenjanin i Kikinda, ruske kompanije “Levare servis Srbija” i mesnih zajednica sa teritorije naselja Bagljaš – „Sonja Marinković“ i „Veljko Vlahović“.
Na spomenik narodnom heroju Žarku Zrenjaninu vence su položili predstavnici Grada Zrenjanina – zamenik gradonačelnika Saša Santovac, predsednik Skupštine grada Čedomir Janjić i pomoćnica gradonačelnika Snežana Vučurević, sekretar ambasade RF Litvinov, delegacije Srednjobanatskog okruga, Komande garnizona VS u Zrenjaninu, gradskih odbora SUBNOR Zrenjanin i Kikinda, Jevrejske opštine Zrenjanin, kompanije “Levare servis Srbija” i Gradskog odbora SNS Zrenjanin.
Svečana akademija u Baroknoj sali Gradske kuće počela je izvođenjem državne himne Republike Srbije i nastupom hora “Sveti Serafim Sarovski”. Prigodnim besedama obratili su se zamenik gradonačelnika Saša Santovac i publicista i kulturni poslenik Milan Bjelogrlić. Glumac Narodnog pozorišta “Toša Jovanović” Stefan Juanin pročitao je odlomke iz zapisa književnika Pavla Ugrinova o danu oslobođenja grada 1944. godine i atmosferi u kojoj su dočekani oslobodioci.
Zamenik gradonačelnika Saša Santovac istakao je značaj današnjeg datuma i godišnjice, rečima da je za nama je osam decenija slobode, osam decenija razvoja, društvenog, privrednog i ekonomskog napretka.
“Osam decenija od oslobođenja u Drugom svetskom ratu proteklo je na ovim prostorima u brojnim istorijskim promenama i turbulencijama. Različiti vremenski periodi donosili su i različite izazove. Menjale su se političke i društvene prilike u državi, menjala se i sama država, sve je to uticalo na pravce i dinamiku razvoja grada. Ne mogu se, međutim, negirati istorijske i sve druge činjenice da je Zrenjanin u posleratnom periodu doživeo najdinamičniji i najburniji razvoj u svojoj viševekovnoj istoriji – privredni, građevinski, infrastrukturni. Uz visoke domete u kulturi, obrazovanju, sportu i drugim oblastima, Zrenjanin je dosegao visoko mesto na mapi industrijskih, kulturnih, sportskih centara naše zemlje”, rekao je Santovac i dodao da smo ponosni na svoje slavne pretke, na naše sugrađane koji su nas zadužili svojim delima i stvaralaštvom.
“Kao što ističemo nemerljiv značaj i ulogu naših oslobodilaca, negujemo kulturu sećanja i na naše istaknute umetnike, graditelje, privrednike, sportiste. Bez sećanja na sve te ljude i bez ukazivanja na događaje iz prošlosti ne možemo uspešno stvarati ni budućnost”, kazao je on.
Dan oslobođenja grada u Drugom svetskom ratu je i prilika da se besedi i razgovara o prošlosti, sadašnjosti i budućnosti. U tom kontekstu, Santovac je ukazao da je Zrenjanin, osamdeset godina nakon oslobođenja, i danas ozbiljno gradilište, u svom novom investicionom i ekonomskom zamahu.
“U toku je realizacija nekoliko velikih projekata infrastrukture – počela je izgradnja auto-puta od Beograda ka Zrenjaninu i Novom Sadu, gradi se novi železnički most na Tamišu, u samom gradu izvode se pripremni radovi za izgradnju centralnog prečistača otpadnih voda, menja se vodovodna mreža, novi stanovi niču na više od petnaest lokacija. Počeli su s radom i najveći proizvodni pogoni u Srbiji, investicija vredna milijardu dolara, fabrika “Linglong”, koja otvara nove privredne i ekonomske stranice našeg grada i regiona. Investicijama i dobrom razvojnom politikom najbolje čuvamo i negujemo sećanje na slavnu prošlost, na naše heroje, na borbu za slobodu i napredak”, zaključio je zamenik Santovac.
Milan Bjelogrlić – Beli ukazao je na značajne istorijske momente na ovim prostorima, koji se tiču ne samo Drugog svetskog rata, već i svih prethodnih podviga, težnji i stremljenja našeg naroda ka slobodi i njenim vrednostima, koje su kod rodoljuba uvek stajale iznad svih ideoloških podela i predrasuda.
“Sećanja su i naša obaveza, da ne lutamo u ovim smutnim vremenima, po nemirnom moru i po proizvedenim lažima, koje provode reviziju istorije. Danas smo ovde da se prisetimo i podsetimo, da ne zaboravimo, da se dostojno i sa zahvalnošću poklonimo senima i slavi boraca koji donesoše slobodu našem gradu, u jesen 1944. godine”, kazao je, između ostalog, Bjelogrlić.
Ukazao je i na prijateljstvo, bliskost i viševekovne veze ruskog i srpskog naroda, kao i na nemerljivu ulogu Crvene armije u ratnim dejstvima i oslobađanju grada i ovih prostora od fašizma.
“Neka plamičak našeg sećanja i zraka naše misli i zahvalnosti blago pomiluju svako ime i pruže smisao svakoj žrtvi. U našem gradu danas i ovde, srećom, ima svesti o procesima dugog trajanja, o vrednovanju doprinosa i davanja otačestvu, o borbi i žrtvovanju, o dugovima i zaslugama, o priznanjima i odličjima. Na mnogaja ljeta, dragi prijatelji, gosti i sugrađani, a herojima i oslobodiocima – vječnaja pamjat”, poručio je Bjelogrlić.
Hor “Sveti Serafim Sarovski”, pod upravom Čedomira Radlovačkog, nadahnuto je otpevao i kompoziciju “Vratiće se rode”, rusku pesmu “Pojdi” i na završetku svečane akademije, nezvaničnu himnu “Vostani Serbije