Zrenjanin- Povodom obeležavanja 29. novembra, Svetskog dana borbe protiv moždanog udara, želimo da još jednom skrenemo pažnju na rasprostranjenost ove bolesti, kako bi se podigla svest o značaju prevencije i ranog otkrivanja kao i o mogućnostima pravovremenog lečenja.
Moždani udar predstavlja dosta čestu bolest, na svetu je na trećem mestu, odmah iza kardiovaskularnih i malignih oboljenja a u nekim zemljama je čak i na drugom mestu.
Postoje dva tipa moždanog udara, ishemijski, kada dolazi do zapušenje krvnog suda, a koji se javlja u 75 do 80% slučajeva i hemoralgijski, kada dolazi do pucanja krvnog suda, koji je zastupljen u 20 do 25% slučajeva.
Prevalenca, tj. broj obolelih na 100 000 stanovnika, u razvijenim zemljama iznosi oko 600 pacijenata, a u slabije razvijenim zemljama je taj broj oko 900.
Ostavlja delimičnu ili trajnu invalidnost. Stepen smrtnosti je visok, u svetu iznosi oko 25%. Smatra se da 20-30% pacijenata nakon lečenja zahteva pomoć drugog lica.
Postoje faktori rizika koji su urođeni, to su starosna dob, nasledni faktor, a statistika kaže da je ova bolest više zastupljena kod muške populacije. Oni faktori na koje donekle možemo uticati su hipertenzija, dijabetes, pušenje, alkoholizam, povišene masnoće u krvi, fizička neaktivnost, stres.
Odeljenje neurologije u Opštoj bolnici Zrenjanin se bavi primarnim lečenjem i prevencijom akutnog moždanog udara. U okviru Odeljenja postoji Jedinica za moždani udar. Od početka 2016. godine do sada je kroz Odeljenje neurologije prošlo 726 ležećih pacijenata, od toga je u Jedinici za moždani udar bilo 214 ležeća pacijenta i date su dve trombolitičke terapije.
Šef Jedinice za moždani udra, Dr Dragan Derikrava, ističe da je bitno obratiti pažnju na rane znaka nastanka moždanog udara, a to su smetnje govora, utrnutost polovine lica ili dela tela, vrtoglavica, nestabilnost, glavobolja. Nakon ovih simptoma, od velikog značaja je pacijenta što pre odvesti lekaru, kako bi mogao biti lečen na adekvatan način.
U savremenim jedinicama za moždani udar, kakvu imamo i u zrenjaninskoj bolnici, pacijenti se primarno zbrinjavaju, idealni uslovi su u prva tri sata (terapijski prozor) od nastanka moždanog udara, kada se može priključiti trombolitička terapija pri kojoj se razbija krvni ugrušak.
Prema dosadašnjem iskustvu, možemo reći da se pacijenti sa pozitivnom porodičnom anamnezom retko javljaju na preventivne preglede, uglavnom se jave nakon nekih manifestacija.
Upravo zbog toga upućujemo apel na obavljanje preventivnih pregleda bar jednom godišnje, koji podrazumevaju kardiološki pregled, kontrolu masnoće u krvi, ultrazvuk krvnih sudova vrata.
